کد مطلب:20054 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

برخي معتقدند كه اگر پشت سر كسي كه طرف مقابل هرگز او را نديده و شايد هم نبيند حرف بزنند، غيبت محسوب نميشود. آيا اين كار درستي است؟

اگر شخصي كه از او غيبت ميشود، شناخته شده باشد، غيبت است، يعني دو طرف غيبت كننده و كسي كه غيبت را ميشنوند، شخص را بشناسند. در غير اين صورت غيبتي واقع نميشود.

علماي اخلاق علاوه بر ذكر شرطهاي متعدد در تصديق غيبت مينويسند: شخص مورد غيبت مشخص باشد چه با ذكر نام و سيار مشخصات يا با اشاره و كنايه، به طوري كه شنونده، طرف را بشناسد. پس، اگر كلّي و نامعلوم باشد و يا آن كه شنونده او را نشناسد، غيبت محسوب نميشود.(1)

در عين حال بدزباني و مسخره كردن مردم، مورد مذمت و نكوهش شديد قرآن و معصومين(ع) قرار گرفته است.

خداوند ميفرمايد: واي بر هر عيب جوي مسخره كننده(2)

مولاي متقيان امام علي(ع) فرمود: آن كس كه زياد سخن ميگويد، زياد اشتباه ميكند و آن كس كه زياد اشتباه ميكند، حياءش كم ميشود و كسي كه حياءش كم شد، پارسايي اش نقصان ميگيرد و كسي كه پارسايي اش نقصان گرفت، قلبش ميميرد و كسي كه قلبش بميرد، وارد جهنم ميشود.(3)

در هر حال پشت سر اين و آن حرف زدن و مسخره كردن افراد ناشناس هر چند غيبت محسوب نشود، اما از هرزه گويي جدا نيست.

زبان هرزه گو صاحبش را بدنام كرده و عاقبتش را خراب ميكند.

پي نوشتها:

1. محمد رضا مهدوي كني، اخلاق عملي، ص 141.

2. سوره همزه (104) آيه 1.

3. نهج البلاغه فيض الاسلام، ص 1240، خطبه 341.